Изучаем греческий язык с нуля!
Μάθημα 23


Урок 23

Страдательный залог глаголов второго спряжения

В этом уроке мы познакомимся со страдательным залогом глаголов второго спряжения обеих групп.

Настоящее время

1 группа: αγαπώ/άω — αγαπιέμαι

2 группа: ωφελώ — ωφελούμαι

Лицо Единственное число
1 группа 2 группа
1 αγαπιέμαι ωφελούμαι
2 αγαπιέσαι ωφελείσαι
3 αγαπιέται ωφελείται
  Множественное число
1 αγαπιόμαστε ωφελούμαστε
2 αγαπιέστε ωφελείστε
3 αγαπιούνται ωφελούνται

Однако у некоторых глаголов второй группы страдательный залог образуется как у глаголов первой группы: παρηγορώ — παρηγοριέμαι, στενοχωρώ — στενοχωριέμαι, τηλεφωνώ — τηλεφωνιέμαι. Другие глаголы второй группы могут образовывать страдательный залог и как глаголы второй группы, и как глаголы первой группы: αδικώ — αδικούμαι — αδικιέμαι, αρνούμαι — αρνιέμαι, δικαιολογώ — δικαιολογούμαι — δικαιολογιέμαι, παραπονούμαι — παραπονιέμαι.

Имперфект

Лицо Единственное число
1 группа 2 группа
1 αγαπιόμουν ωφελούμουν
2 αγαπιόσουν ωφελούσουν
3 αγαπιόταν ωφελούνταν
  Множественное число
1 αγαπιόμασταν ωφελούμασταν
2 αγαπιόσασταν ωφελούσασταν
3 αγαπιόνταν/ιούνταν ωφελούνταν

Некоторые глаголы второй группы в имперфекте могут иметь окончания первой группы: αρνούμουν — αρνιόμουν, εξυπηρετούμουν — εξυπηρετιόμουν. А когда основа заканчивается на (ικανοποιώ — ικανοποιούμαι) или (διηγούμαι), то из окончания выпадает .

Лицо Единственное число
1 группа 2 группа
1 ικανοποιόμουν διηγόμουν
2 ικανοποιόσουν διηγόσουν
3 ικανοποιόταν διηγόταν
  Множественное число
1 ικανοποιόμασταν διηγόμασταν
2 ικανοποιόσαταν διηγόσασταν
3 ικανοποιόνταν διηγόνταν

Будущее время несовершенного вида

Для образования будущего времени несовершенного вида используется частица θα и формы глагола настоящего времени. Для образования форм несовершенного вида с частицей να также используются формы настоящего времени.

Аорист и страдательное причастие прошедшего времени

1) -ώ/άω, -ώ → -ησα → -ήθηκα, -ημένος

Настоящее время действительного залога Аорист действительного залога Аорист страдательного залога Страдательное причастие прошедшего времени Перевод
αγαπώ/άω αγάπησα αγαπήθηκα αγαπημένος, η, о любить
μιλώ/άω μίλησα μιλήθηκα μιλημένος, η, ο разговаривать
συναντώ/άω συνάντησα συναντήθηκα - встречать
ρωτώ/άω ρώτησα ρωτήθηκα - спрашивать
απαντώ/άω απάντησα απαντήθηκα απαντημένος, η, ο отвечать
πουλώ/αω πούλησα πουλήθηκα πουλημένος, η, ο продавать
ζητώ/άω ζήτησα ζητήθηκα - просить
συζητώ/άω συζήτησα συζητήθηκα συζητημένος, η, ο обсуждать
φιλώ/άω φίλησα φιλήθηκα φιλημένος, η, ο целовать
τραγουδώ/άω τραγούδησα τραγουδήθηκα τραγουδισμένος, η, ο петь
γεννώ/άω γέννησα γεννήθηκα γεννημένος, η, ο рождать
κουνώ/άω κούνησα κουνήθηκα κουνημένος, η, ο качать
κρατώ/άω κράτησα κρατήθηκα κρατημένος, η, ο держать
κυβερνώ/άω κυβέρνησα κυβερνήθηκα κυβερνημένος, η, ο управлять
μετρώ/άω μέτρησα μετρήθηκα μετρημένος, η, ο считать
νικώ/άω νίκησα νικήθηκα νικημένος, η, ο побеждать
τρυπώ/άω τρύπησα τρυπήθηκα τρυπημένος, η, ο пронашивать
χτυπώ/άω χτύπησα χτυπήθηκα χτυπημένος, η, ο бить, стучать
ωφελώ ωφέλησα ωφελήθηκα ωφελημένος, η, ο помогать
τηλεφωνώ τηλεφώνησα τηλεφωνήθηκα - звонить
παρηγορώ παρηγόρησα παρηγορήθηκα παρηγορημένος, η, ο утешать
απειλώ απείλησα απειλήθηκα απειλημένος, η, ο угрожать
δικαιολογώ δικαιολόγησα δικαιολογήθηκα δικαιολογημένος, η, ο оправдывать
ειδοποιώ ειδοποίησα ειδοποιήθηκα ειδοποιημένος, η, ο сообщать
δημιουργώ δημιούργησα δημιουργήθηκα δημιουργημένος, η, о создавать
καλλιεργώ καλλιέργησα καλλιεργήθηκα καλλιεργημένος, η, ο обрабатывать
κατοικώ κατοίκησα κατοικήθηκα κατοικημένος, η, ο населять
μετακινώ μετακίνησα μετακινήθηκα μετακινημένος, η, ο переселять
πληροφορώ πληροφόρησα πληροφορήθηκα πληροφορημένος, η, ο информировать
εξυπηρετώ εξυπηρέτησα εξυπηρετήθηκα - обслуживать
θεωρώ θεώρησα θεωρήθηκα θεωρημένος, η, ο полагать
ικανοποιώ ικανοποίησα ικανοποιήθηκα ικανοποιημένος, η, ο удовлетворять
στερώ στέρησα στερήθηκα στερημένος, η, ο лишать
συγκινώ συγκίνησα συγκινήθηκα συγκινημένος, η, ο трогать
συμφωνώ συμφώνησα συμφωνήθηκα συμφωνημένος, η, ο соглашаться
τιμωρώ τιμώρησα τιμωρήθηκα τιμωρημένος, η, ο наказывать
χρησιμοποιώ χρησιμοποίησα χρησιμοποιήθηκα χρησιμοποιημένος, η, ο использовать
αδικώ αδίκησα αδικήθηκα αδικημένος, η, ο обижать
αναρωτιέμαι * - αναρωτήθηκα - удивляться
χασμουριέμαι * - χασμουρήθηκα - зевать
αρνούμαι * - αρνήθηκα - отказываться
διηγούμαι * - διηγήθηκα - рассказывать
ασχολούμαι * - ασχολήθηκα - заниматься
μιμούμαι * - μιμήθηκα - подражать
περιποιούμαι * - περιποιηθήκα περιποιημένος, η, ο заботиться
συνεννοούμαι * - συνεννοήθηκα συνεννοημένος, η, ο договариваться

* Глаголы, у которых есть формы только страдательного залога. Подробнее см. 13 урок.

2) -ώ/άω → -ασα → -άστηκα, -ασμένος

Настоящее время действительного залога Аорист действительного залога Аорист страдательного залога Страдательное причастие прошедшего времени Перевод
γελώ/άω γέλασα γελάστηκα γελασμένος, η, о смеяться
κρεμώ/άω κρέμασα κρεμάστηκα κρεμασμένος, η, о вешать

3) -ώ/άω, -ώ → -έσα → -έθηκα, -εμένος

Настоящее время действительного залога Аорист действительного залога Аорист страдательного залога Страдательное причастие прошедшего времени Перевод
φορώ/άω φόρεσα φορέθηκα φορεμένος, η, о носить
αφαιρώ αφαίρεσα αφαιρέθηκα αφαιρεμένος, η, ο отнимать
εξαιρώ εξαίρεσα εξαιρέθηκα - исключать
διαιρώ διαίρεσα διαιρέθηκα διαιρεμένος, η, ο разделять
στενοχωρώ στενοχώρεσα στενοχωρέθηκα στενοχωρεμένος, η, ο огорчать
συγχωρώ συγχώρεσα συγχωρέθηκα συγχωρεμένος, η, ο извинять
βαριέμαι * - βαρέθηκα - надоедать
παραπονιέμαι * - παραπονέθηκα παραπονεμένος, η, ο жаловаться

* Глаголы, у которых есть формы только страдательного залога. Подробнее см. 13 урок.

4) -ώ → -εσα → -έστηκα, -εσμένος

Настоящее время действительного залога Аорист действительного залога Аорист страдательного залога Страдательное причастие прошедшего времени Перевод
αποτελώ αποτέλεσα αποτελέστηκα αποτελεσμένος, η, о составлять
αρκώ - αρκέστηκα - довольствоваться
εκτελώ εκτέλεσα εκτελέστηκα εκτελεσμένος, η, о совершать
καλώ κάλεσα καλέστηκα καλεσμένος, η, о звать

5) -ώ/αώ → -ηξα → -ήχτηκα, -ηγμένος

Настоящее время действительного залога Аорист действительного залога Аорист страдательного залога Страдательное причастие прошедшего времени Перевод
τραβώ/άω τράβηξα τραβήχτηκα τραβηγμένος, η, о тащить, идти
βουτώ/άω βούτηξα βουτήχτηκα βουτηγμένος, η, о погружать

6) -ώ/άω → -αξα → -άχτηκα, -αγμένος

Настоящее время действительного залога Аорист действительного залога Аорист страдательного залога Страдательное причастие прошедшего времени Перевод
πετώ/άω πέταξα πετάχτηκα πεταγμένος, η, о летать, бросать
Лицо Единственное число
1 группа 2 группа
1 αγαπήθηκα ωφελήθηκα
2 αγαπήθηκες ωφελήθηκες
3 αγαπήθηκε ωφελήθηκε
  Множественное число
1 αγαπηθήκαμε ωφεληθήκαμε
2 αγαπηθήκατε ωφεληθήκατε
3 αγαπήθηκαν ωφελήθηκαν

Ударение в аористе ставится на третий слог от конца. Причастие прошедшего времени склоняется как прилагательные на -ος, -η, -о и согласуется с существительным в роде, числе и падеже. На русский язык оно переводится причастием страдательного залога прошедшего времени: πουλημένος — проданный, κρεμασμένος — повешенный, στενοχωρεμένος — огорченный, καλεσμένος — позванный, βουτηγμένος — погруженный, πεταγμένος — брошенный и т. д.

У некоторых глаголов, не имеющих страдательного залога, есть страдательное причастие прошедшего времени: αργοπορώ — αργοπορημένος — задержавшийся, γερνώ — γερασμένος — постаревший, διψώ — διψασμένος — испытывающий жажду, πεινώ — πεινασμένος — проголодавшийся, δυστυχώ — δυστυχισμένος — несчастный, ευτυχώ — ευτυχισμένος — счастливый, μεθώ — μεθυσμένος — пьяный, πονώ — πονεμένος — больной, χαλώ — χαλασμένος — испорченный.

Будущее время совершенного вида

Будущее время совершенного вида образуется также как у глаголов первого спряжения: частица θα + глагол, образованный от основы аориста с окончаниями -ώ, -είς, -εί, -ούμε, -είτε, -ούν. Так же образуется форма совершенного вида с частицей να.

Лицо Единственное число
1 группа 2 группа
1 θα αγαπηθώ θα ωφεληθώ
2 θα αγαπηθείς θα ωφεληθείς
3 θα αγαπηθεί θα ωφεληθεί
  Множественное число
1 θα αγαπηθούμε θα ωφεληθούμε
2 θα αγαπηθείτε θα ωφεληθείτε
3 θα αγαπηθούν θα ωφεληθούν

Перфектные времена

Перфект, плюсквамперфект и перфектное будущее образуются также как у глаголов первого спряжения: глагол έχω в настоящем, прошедшем или будущем времени соответственно + неизменяемая форма основного глагола, образованная от основы аориста с окончанием -εί.

Перфект

Лицо Единственное число
1 группа 2 группа
1 έχω αγαπηθεί έχω ωφεληθεί
2 έχεις αγαπηθεί έχεις ωφεληθεί
3 έχει αγαπηθεί έχει ωφεληθεί
  Множественное число
1 έχουμε αγαπηθεί έχουμε ωφεληθεί
2 έχετε αγαπηθεί έχετε ωφεληθεί
3 έχουν αγαπηθεί έχουν ωφεληθεί

Плюсквамперфект

Лицо Единственное число
1 группа 2 группа
1 είχα αγαπηθεί είχα ωφεληθεί
2 είχες αγαπηθεί είχες ωφεληθεί
3 είχε αγαπηθεί είχε ωφεληθεί
  Множественное число
1 είχαμε αγαπηθεί είχαμε ωθεληθεί
2 είχατε αγαπηθεί είχατε ωφεληθεί
3 είχαν αγαπηθεί είχαν ωφεληθεί

Перфектное будущее

Лицо Единственное число
1 группа 2 группа
1 θα έχω αγαπηθεί θα έχω ωφεληθεί
2 θα έχεις αγαπηθεί θα έχεις ωφεληθεί
3 θα έχει αγαπηθεί θα έχει ωφεληθεί
  Множественное число
1 θα έχουμε αγαπηθεί θα έχουμε ωφεληθεί
2 θα έχετε αγαπηθεί θα έχετε ωφεληθεί
3 θα έχουν αγαπηθεί θα έχουν ωφεληθεί

Повелительное наклонение

Правила образования повелительного наклонения такие же, как у глаголов первого спряжения (См. 21 урок.).

Повелительное наклонение несовершенного вида

Лицо Единственное число
1 группа 2 группа
2 να αγαπιέσαι να ωφελείσαι
  Множественное число
2 να αγαπιέστε να ωφελείστε

Повелительное наклонение совершенного вида

Лицо Единственное число
1 группа 2 группа
2 αγαπήσου / να αγαπηθείς ωφελήσου / να ωφεληθείς
  Множественное число
2 αγαπηθείτε / να αγαπηθείτε ωφεληθείτε / να ωφεληθείτε

Глаголы на -άμαι

У глаголов θυμάμαι (помнить), κοιμάμαι (спать), λυπάμαι (сожалеть), φοβάμαι (бояться) по-особому образуются настоящее время и имперфект.

Лицо Единственное число
Настоящее время Имперфект
1 θυμάμαι (-ούμαι) θυμόμουν
2 θυμάσαι θυμόσουν
3 θυμάται θυμόταν
  Множественное число
1 θυμόμαστε (-ούμαστε) θυμόμασταν
2 θυμάστε θυμόσασταν
3 θυμούνται θυμόνταν (-ούνταν)

Для образования второго лица единственного числа повелительного наклонения совершенного вида используются основы глаголов θυμίζω (напоминать) — θύμισαθυμίσου, κοιμίζω (усыплять) — κοίμισα — κοιμίσου, λυπώ (огорчать) — λύπησα — λυπήσου, φοβίζω (пугать) — φόβισα — φοβίσου. Аорист образуется на -ήθηκα: θυμήθηκα, κοιμήθηκα, λυπήθηκα, φοβήθηκα.

Неправильные глаголы

Настоящее время действительного залога Аорист действительного залога Аорист страдательного залога Страдательное причастие прошедшего времени Перевод
κυλώ/άω κυλιέμαι κυλίστηκα κυλισμένος, η, о течь
ξεχνώ/αώ ξεχνιέμαι ξεχάστηκα ξεχασμένος, η, ο забывать
περνώ/άω περνιέμαι περάστηκα περασμένος, η, ο проходить
προκαλώ προκαλούμαι προκλήθηκα - вызывать
προσκαλώ προσκαλούμαι προσκλήθηκα / προσκαλέστηκα προσκεκλημένος / προσκαλεσμένος приглашать

Взаимные глаголы

Συναντιέμαι με τους φίλους μου κάθε βράδυ. — Я встречаюсь с моими друзьями каждый вечер.

Θα συνεννοηθώ μαζί της και θα σου τηλεφωνήσω. — Я договорюсь с ней и позвоню тебе.

Θα τηλεφωνηθούμε αύριο. — Завтра созвонимся.

Отложительные глаголы

Αναρωτήθηκες ποτέ σου πού θα πάει αυτή η κατάσταση; — Ты когда-нибудь задавался вопросом, куда приведет данная ситуация?

Αρνούμαι να σας ακολουθήσω. — Я отказываюсь следовать за вами.

Με τι ασχολείσαι τις ελεύθερες ώρες σου; — Чем ты занимаешься в свободное время?

Βαριέμαι να βγω, προτιμώ να μείνω σπίτι. — Мне лень выходить, я предпочитаю остаться дома.

Μας διηγήθηκαν πώς πέρασαν στο ταξίδι τους. — Они рассказали нам, как провели время в путешествии.

Χτες το βράδυ που ήμασταν όλοι μαζί, η Δάφνη μιμήθηκε τόσο καλά την δασκάλα μας, που όλοι σκάσαμε στα γέλια. — Вчера вечером мы были все вместе, и Дафна так хорошо изображала нашу учительницу, что мы все умирали со смеху.

Παραπονιέται συχνά. — Он часто жалуется.

Μας περιποιείται πολύ κάθε φορά που πάμε στο σπίτι της. — Она очень заботится о нас каждый раз, когда мы гостим у нее.

Από την ώρα που ήρθες, συνέχεια χασμουριέσαι. Δεν κοιμήθηκες καλά; — С того времени, как ты пришел, ты все время зеваешь. Ты плохо спал?

Συχνά θυμάται τα περασμένα. — Он часто вспоминает о прошлом.

Λυπάμαι που άργησα. — Я сожалею о том, что опоздала.

Η Χριστίνα φοβάται να μένει μόνη της στο σπίτι το βράδυ. — Христина боится оставаться одна дома вечером.

Теперь прочитайте несколько текстов и диалог. Вам помогут выражения, приведенные ниже.

Общество

Επιστροφή στην φύση

Γύρω από την πόλη μας υπάρχουν μεγάλες βιομηχανικές μονάδες. Διυλιστήρια πετρελαίου, εργοστάσια που εμφιαλώνουν αναψυκτικά, εργοστάσια ξυλείας, τσιμέντων, κεραμοποιίας, και άλλα μικρότερα, επίπλων, έτοιμων ενδυμάτων, πλεκτών. Ο καπνός τους σκεπάζει την πόλη μ’ ένα θολό σύννεφο, και οι κάτοικοί της παραπονιούνται πως σε λίγα χρόνια δεν θα μπορούν να αναπνέουν, εξαιτίας της μολυσμένης ατμόσφαιρας.

Ένας άλλος παράγοντας που προκαλεί την μολύνση του περιβάλλοντος είναι και τα αυτοκίνητα, που ο αριθμός τους έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.

Πολλοί κάτοικοι ισχυρίζονται πως αυτοί είναι οι λόγοι που τους αναγκάζουν να χτίσουν ένα σπίτι στην εξοχή. Γιατί σε λίγα χρόνια το κέντρο της πόλης μας δεν θα είναι δυνατό να κατοικείται. Όλοι θα αποτραβηχτούν στην εξοχή. Άλλοι πάλι αρνούνται να μετακινηθούν επιμένοντας πως το κέντρο δεν θα πάψει ποτέ να είναι κατοικήσιμο, όπως δεν έχει πάψει να είναι σε κάθε μεγάλη πόλη σ’ όλο τον κόσμο.

Τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται και από τις δύο πλευρές είναι εξίσου πειστικά, όμως νομίζω ότι στο τέλος θα δικαιωθούν οι πρώτοι. Γιατί μπορεί η κατοικία στο κέντρο της πόλης να εξυπηρετεί τον κάθε εργαζόμενο, αλλά η ζωή σ’ αυτό γίνεται συνεχώς πιο ανυπόφορη και επικίνδυνη για την υγεία. Έτσι, θα αναγκαστούν τελικά όλοι ν’ αποζητήσουν την γαλήνη και τον καθαρό αέρα στην εξοχή.

Στο καφενείο

Καφενείο είναι ένα στέκι συνήθως μόνο για άντρες. Εκεί συγκεντρώνονται καθημερινά συνταξιούχοι, αργόσχολοι κάθε ηλικίας και παίζουν χαρτιά ή τάβλι, πίνουν κανένα ποτό ή καφέ και κουβεντιάζουν διάφορα θέματα, πολιτικά, κοινωνικά και πολλές φορές κουτσομπολεύουν.

Βλέπετε οι γυναίκες, παρά τους αγώνες που έκαναν για ισότητα, δεν μπόρεσαν να μπουν στα αντρικά στέκια. Έτσι τα καφενεία παρέμειναν ‘προνόμιο’ των αντρών. Όσο για την νεολαία, αυτή έχει τα δικά της στέκια, καφετερίες, μπαρ, λέσχες κ.τ.λ.

Στα καφενεία, κυρίως στα χωριά, γίνονται έντονες πολιτικές συζητήσεις γύρω από τα κόμματα, τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον πρωθυπουργό, τους υπουργούς, τους βουλευτές αλλά πολλές φορές και για τον Δήμαρχο και τους Δημοτικούς Συμβούλους. Σ’ ένα δημοκρατικό πολίτευμα φυσικό είναι όλα τα δημόσια πρόσωπα να κρίνονται.

Τα μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα είναι:

ΠΑ.ΣΟ.Κ — Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα

Всегреческая социалистическая партия

Ν.Δ. — Νέα Δημοκρατία

Новая демократия

Κ.Κ.Ε. — Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος

Коммунистическая партия Греции

Συνασπισμός Δ.Η.Κ.ΚΙ. — Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα

Блок — Демократическое общественное движение

Κ.Ε.Π. — Κίνημα Ελεύθερων Πολιτών

Движение свободных граждан

Οι βουλευτικές εκλογές γίνονται κάθε τέσσερα χρόνια.

Από τις εκλογές εκλέγονται 300 βουλευτές που αποτελούν την Βουλή των Ελλήνων.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται από την Βουλή για πέντε χρόνια.

Κώστας: Καλημέρα, μπάρμπα Γιώργο, πώς πάνε τα κέφια;

Μπαρμπα-Γιώργος: Πώς να πάνε; Όταν είσαι συνταξιούχος προσπαθείς να σκοτώσεις τον χρόνο, πριν σε σκοτώσει αυτός. Ρουτίνα η ζωή: σπίτι — καφενείο — σπίτι. Φεύγω απ’ το σπίτι να γλυτώσω από την γκρίνια της γυναίκας μου και έρχομαι εδώ μπας και ηρεμήσω λιγάκι. Ζωή είναι αυτή... Όλο βάσανα. Τάσο, κάνε έναν μέτριο! Εσύ τι θα πάρεις Κώστα; Κερνάω εγώ σήμερα. Πήρα αύξηση στην σύνταξη.

Κώστας: Εγώ, ένα ουζάκι με καλό μεζέ. Πήρες μεγάλη αύξηση μπάρμπα Γιώργο;

Μπαρμπα-Γιώργος: 5 ευρώ. Ούτε για καφέδες δεν φτάνουν.

Κώστας: Ας πρόσεχες! Αυτούς που ψηφίζεις... ΠΑΣΟΚ δεν ήθελες;

Μπαρμπα-Γιώργος: Όλοι τους ίδιοι είναι, κι εσύ με την Νέα Δημοκρατία δεν είσαι καλύτερα.

Τάσος: Ένα είναι το κόμμα. Για μας τους χαμηλοσυνταξιούχους και τους εργάτες, μόνο το Κ.Κ.Ε.

Μπαρμπα-Γιώργος: Έλα τώρα να παίξουμε κανένα τάβλι, μπας και φέρουμε καμιά καλή ζαριά.

Κώστας: Στην υγειά σου, μπάρμπα Γιώργο, και μην γκρινιάζεις, θά ’ρθουν και καλύτερες μέρες.

Μπαρμπα-Γιώργος: Όταν θά ’ρθουν, εγώ θα έχω φύγει.

Κώστας: Μην απελπίζεσαι. Άκουσα στην τηλεόραση ότι βρήκαν χάπια για μακροζωία, για ανικανότητα... Ποιος την χάρη σου, μπάρμπα Γιώργο!

Πιάσε έναν γλυκό βραστό...

Χώροι συνάντησης, πληροφόρησης και εκτόνωσης των Ελλήνων είναι τα καφενεία στην Ελλάδα. Εκεί συναντούν οι Νεοέλληνες τους φίλους τους, παίρνουν μια ανάσα από τον κάματο της βιοπάλης, κουβεντιάζουν, πολιτικολογούν, μαθαίνουν τα νέα κι απολαμβάνουν τον καφέ τους. Εκεί εργάτες, επιχειρηματίες, έμποροι, διανοούμενοι, μάστορες και μικροπωλητές, ανταλάσσουν σκέψεις, προγραμματίζουν δουλιές, κρίνουν την πολιτική κατάσταση, αναπολούν ή ρεμβάζουν. Άλλοι κλείνουν μια γρήγορη συνάντηση, άλλοι ψάχνουν για μια ευκαιρία αποσχόλησης κι άλλοι «σκοτώνουν» την ώρα τους.

Άνθρωποι κάθε ηλικίας, διάφορων επαγγελμάτων, εργαζόμενοι, συνταξιούχοι και χασομέρηδες σταματάνε στα καφενεία να παραγγείλει ο καθένας τον καφέ της αρέσκειάς του.

Από την αναλογία καφέ και ζάχαρης και από τον τρόπο που «ψήνεται» έχει προκύψει μια πλούσια ονοματολογία του προσφερόμενου από τα καφενεία καφέ. Να, μερικές ονομασίες: «βαρύ-γλυκός», «μέτριος γλυκύβραστος», «μέτριος με ολίγη», «ναι και όχι», «βαρύς», «πολλά βαρύς», «μέτριο», «σκέτος» κτλ.

Οι «ελαφρείς» καφέδες, όπως λένε οι καφετζήδες, είναι «βραστοί». Γυρίζει με την βράση το καϊμάκι και κατακάθεται. Οι καφέδες αυτοί ρίχνονται στο φλιτζάνι ψηλοκρεμαστά, με επιδέξια κίνηση, από ψηλά στα χαμηλά, ώστε να μην καταστρέφονται οι φουσκάλες που δημιουργούνται.

Οι «βαρείς» καφέδες, είναι καϊμακλήδικοι, έχουν παχιά κρέμα από καφέ. Βράζουν με τρόπο ξεχωριστό, ώστε να μην γυρίσει στην βράση η κρέμα τους και κατακάτσει.

Ο καφές πίνεται σε χοντρό φλιτζάνι, αλλά και σε ψηλό. Λένε πως αυτοί που τον πίνουν σε χοντρό είναι συνήθως βιαστικοί. Το χοντρό φλιτζάνι απορροφάει θερμότητα και βοηθάει ώστε να κρυώσει γρηγορότερα ο καφές.

Στα χωριά κυριάρχησε το λαϊκό καφενείο. Εκεί οι χωρικοί μεταξύ καφέ και ούζου, πρέφας και τσιγάρου, κάνουν πολιτικό διάλογο, σατιρίζουν πρόσωπα και πράγματα, «μαντεύουν» τις πολιτικές εξελίξεις, συνεννοούνται για δουλειές και περνούν ευχάριστα κάποιες βραδινές ή πρωινές ώρες. Στα τελευταία χρόνια μάλιστα είχαμε και την απαράδεκτη κατάντια, σε πολλά μέρη, από πολιτική οξύτητα, να δημιουργηθούν τα χρωματιστά κομματικά καφενεία.

Слова

οι βιομηχανικές μονάδες — промышленные объекты
τα διυλιστήρια πετρελαίου — нефтеперегонные заводы
εμφιαλώνω — разливать
η ξυλεία — лесоматериал
το τσιμέντο — цемент
η κεραμοποιία — черепичное производство
τα πλεκτά — трикотаж
σκεπάζω — покрывать
θολός, ή, ό — мутный
αναπνέω — дышать
εξαιτίας + родит. падеж — по причине
η μολυσμένη ατμόσφαιρα — загрязненная атмосфера
η μόλυνση του περιβάλλοντος — загрязнение окружающей среды
αυξάνομαι — αυξήθηκα — увеличиваться
σημαντικά — значительно
ισχυρίζομαι — утверждать
ο λόγος — οι λόγοι — причина
αναγκάζω — вынуждать
αποτραβιέμαι — подаваться
επιμένοντας — настаивая
το επιχείρημα — аргумент
η πλευρά — сторона
εξίσου — в равной степени
πειστικός, ή, ό — убедительный
δικαιώνομαι — оправдываться
συνεχώς — постоянно
ανυπόφορος, η, ο — невыносимый
επικίνδυνος, η, ο — опасный
αποζητώ/άω — искать
η γαλήνη — тишина
το στέκι — пристанище
συγκεντρώνομαι — собираться
ο αργόσχολος — бездельник
το τάβλι — нарды
κουβεντιάζω — болтать
κουτσομπολεύω — сплетничать
παρά — несмотря на
ο αγώνας — борьба
παραμένω — παρέμεινα — оставаться
το προνόμιο — привилегия
η νεολαία — молодежь
η λέσχη — клуб
έντονος, η, ο — оживленный
η συζήτηση — обсуждение
είναι φυσικό — естественно
κρίνομαι — судиться
η ρουτίνα — рутина
γλυτώνω — спасаться
η γκρίνια — ворчанье
μπας — может быть
ηρεμώνω — успокоиться
το βάσανο — мучение
η αύξηση — увеличение
η σύνταξη — пенсия
ας πρόσεχες! — тебе надо было быть осторожнее
о χαμηλοσυνταξιούχος — низко оплачиваемый пенсионер
η ζαριά — бросок в игре в кости
γκρινιάζω — ворчать
απελπίζομαι — отчаиваться
η μακροζωία — долголетие
η ανικανότητα — нетрудоспособность
η συνάντηση — встреча
η πληροφόρηση — получение информации
η εκτόνωση — расслабление
παίρνω μια ανάσα — перевести дух
ο κάματος — усталость
η βιοπάλη — жизненная борьба
απολαμβάνω — απόλαυσα — наслаждаться
ο επιχειρηματίας — предприниматель
οι διανοούμενοι — интеллигенция
ο μάστορας — мастер
ο μικροπωλητής — мелкий торговец
ανταλάσσω — обмениваться
η σκέψη — мнение
προγραμματίζω — планировать
αναπολώ — предаваться воспоминаниям
ρεμβάζω — мечтать
κλείνω συνάντηση — назначать встречу
η απασχόληση — занятость, работа
σκοτώνω την ώρα — убивать время
о χασομέρης — бездельник
παραγγέλνω — παράγγειλα — заказывать
η αρεσκεία — вкус
η αναλογία — пропорция
ο τρόπος — способ
προκύπτει — προέκυψε — θα προκύψει — возникать
η ονοματολογία — терминология
προσφερόμενος, η, ο — предлагаемый
η ονομασία — название
(πολλά) βαρύς, ιά, ύ — (очень) крепкий
μέτριος, α, ο — средней крепости
γλυκύβραστος, η, ο — сладко сваренный
με ολίγη — с небольшим количеством сахара
σκέτος, η, о — без сахара
βραστός, ή, ό — заварной
η βράση — заваривание
το καϊμάκι — пенка
κατακάθομαι — κατακάθισα — θα κατακάτσω — оседать
ρίχνομαι — наливаться
το φλιτζάνι — чашка
ψηλοκρεμαστά — навесно
από τα ψηλά στα χαμηλά — сверху вниз
ώστε — так чтобы
η φουσκάλα — пузырек
καϊμακλήδικος, η, ο — с обильной пеной
το κρέμα — сливки
βράζω — варить
ξεχωριστός, ή, ό — особый
απορροφώ/άω — поглощать
η θερμότητα — тепло
κυριαρχώ — преобладать
η πρέφα — преферанс
το τσιγάρο — сигара, сигарета
σατιρίζω — высмеивать
μαντεύω — угадывать
η εξέλιξη — развитие событий
ευχάριστα — приятно
απαράδεκτος, η, ο — неприемлемый
η κατάντια — положение
η οξύτητα — острота

Политика

η Δημοκρατία — Республика
η κυβέρνηση — правительство
ο πρόεδρος — президент
о πρωθυπουργός — премьер-министр
о υπουργός — министр
о δήμαρχος — мэр
о νομάρχης — начальник округа
το δημαρχείο — мэрия
о δήμος — дим, община
о νομός — ном, округ
το νομαρχείο — окружное управление
о νόμος — закон
το σύνταγμα — конституция
о βουλευτής — депутат
η βουλή / το κοινοβούλιο — парламент
το κόμμα — партия
η αντιπολίτευση — оппозиция
ο ψήφος — избирательный голос
ο ψηφοφόρος — избиратель
η ψηφοφορία — голосование
η κάλπη — избирательная урна
ο προεκλογικός αγώνας — предвыборная борьба
οι εθνικές εκλογές — народные выборы
το εκλογικό κέντρο — избирательный центр
ο εκλογικός νόμος — избирательный закон
ο εκλογικός κατάλογος — избирательный бюллетень
το εκλογικό τμήμα — избирательный участок
η εκλογική νίκη — победа на выборах
η συντριπτική πλειοψηφία — подавляющее большинство
το δικαστήριο — суд
ο δικαστής — судья
η τοπική αυτοδιοίκηση — местное самоуправление
το κράτος — государство
το δημοκρατικό πολίτευμα — демократический строй
η εξουσία — власть
οι υπηρεσίες — ведомства
η ισότητα — равноправие
η κοινωνία — общество
το υπουργικό συμβούλιο — совет министров
το δημοτικό συμβούλιο — муниципальный совет
η εξωτερική πολιτική — внешняя политика
η εσωτερική πολιτική — внутренняя политика
η πολιτική κατάσταση — политическая ситуация
κρατικός, ή, ό — государственный
κοινοβουλευτικός, ή, ό — парламентский
κομματικός, ή, ό — партийный
κοινωνικός, ή, ό — социальный
δημόσιος, α, ο — общественный
επίσημος, η, ο — официальный
μυστικός, ή, ό — тайный
κυβερνώ/άω — управлять
εξουσιάζω — иметь власть
ψηφίζω — голосовать
εκλέγω — εξέλεξα — θα εκλέξω — выбирать
ελέγχω — контролировать
κρίνω, δικάζω — судить
κατηγορώ — обвинять
καταδικάζω — осуждать
μαυρίζω — чернить
πολιτικολογώ — говорить о политике
νικώ/άω — побеждать
πλειοψηφώ — собирать большинство голосов
διοικώ — управлять

Расскажите о политическом устройстве России или придумайте свои диалоги на тему «Политика».

Упражнения

I. Поставьте глаголы, данные в скобках, в настоящем времени.

  1. Αυτό το βιβλίο από πολλά κεφάλαια. (αποτελούμαι)
  2. Η γιαγιά από τον έγγονό της όταν περπατά, για να μην πέσει. (κρατιέμαι)
  3. Ειλικρινά σας λέω ότι σ’ αυτή την πόλη μόνο αγενείς ανθρώπους συνάντησα. φυσικά οι παρόντες. (εξαιρούμαι)
  4. Τι θέλεις επιτέλους και δεν με τίποτα; (ικανοποιούμαι)
  5. Γιατί συνέχεια; Μήπως αυτό σημαίνει ότι ; (χασμουριέμαι, βαριέμαι)
  6. Κλειδί
  7. Τα παιδικά χρόνια δεν εύκολα. (ξεχνιέμαι)
  8. Δεν εύκολα, αλλά χθες κλάψαμε με την ψυχή μας στο σινεμά. (συγκινούμαι)
  9. Εσείς τα νέα από το ραδιόφωνο; (πληροφορούμαι)
  10. Δεν μπορώ να καταλάβω, γιατί συνεχώς. (παραπονιέμαι)
  11. Αυτή η έκφραση δεν στην γλώσσα μας. (χρησιμοποιούμαι)

Κλειδί

II. Поставьте глаголы, данные в скобках, в имперфекте или аористе.

  1. Κάθε φορά που τον ρωτούσαμε γιατί έφυγε από το σπίτι του, να απαντήσει. (αρνούμαι)
  2. στην Αμερική, αλλά ζει στην Ελλάδα. (γεννιέμαι)
  3. Το αυτοκίνητό του σε πολύ καλή τιμή. (πουλιέμαι)
  4. Όταν ήταν μικρός, το κάθε παιχνίδι, γιατί οι δικοί του ήταν φτωχοί. (στερούμαι)
  5. Κάθε φορά που τους έβλεπα, ότι δεν τους έφταναν χρήματα. (παραπονιέμαι)
  6. Κλειδί
  7. Η Ελένη θα γυρίσει σε λίγο. ως το περίπτερο να αγοράσει τσιγάρα. (πετιέμαι)
  8. για να μην με χτυπήσει το αυτοκίνητο. (τραβιέμαι)
  9. πολύ τον εαυτό της, γι’ αυτό έδειχνε νεότερη από μας. (περιποιούμαι)
  10. και δεν πρόσεξα τι είπες. (αφαιρούμαι)
  11. Δεν όλοι για την αυριανή συνεδρίαση. (ειδοποιούμαι)

Κλειδί

III. Поставьте глаголы, данные в скобках, в будущее время или форму с частицей να совершенного или несовершенного вида.

  1. Οι γονείς σου , αν δεν τους γράφεις τακτικά. (στενοχωριέμαι)
  2. Αυτό το σπίτι , γιατί ο ιδιοκτήτης του φεύγει στο εξωτερικό. (πουλιέμαι)
  3. Μάθε σ’ αυτά που έχεις. (αρκούμαι)
  4. Δεν είναι σωστό για κάτι που δεν έκαναν. (τιμωρούμαι)
  5. Δεν τους παίρνω μαζί μου σ’ αυτή την συναυλία, γιατί είμαι σίγουρη ότι . (βαριέμαι)
  6. Κλειδί
  7. Τα αυτοκίνητα δεν μπορούν λόγω της μεγάλης παγωνιάς. (κινούμαι)
  8. πολύ, αν κάνεις παρέα μαζί του. (ωφελούμαι)
  9. πολύ οι γονείς σου, όταν μάθουν ότι πέρασες στις εξετάσεις. (ικανοποιούμαι)
  10. Δεν ωφελεί . Δεν σε πιστεύω. (δικαιολογούμαι)
  11. Δουλεύει πολύ, γιατί προσπαθεί μόνος του. (δημιουργούμαι)

Κλειδί

IV. Фонетическая тренировка. Прочитайте стихотворение Йоргоса Сефериса. Обращайте внимание на слитное произнесение слов (_).

Λυπούμαι γιατί άφησα να_περάσει Мне жаль, что я позволил пройти
ένα πλατύ ποτάμι μέσα από τα_δάχτυλά_μου широкой реке сквозь пальцы,
χωρίς να_ πιω ούτε μια_στάλα. не выпив ни капли.
Τώρα βυθίζομαι στην_πέτρα. Теперь я погружаюсь в скалу.
Ένα μικρό πεύκο στο_κόκκινο χώμα. Маленькую сосну на красной земле.
Δεν_έχω άλλη συντροφιά. У меня нет другой компании.
Ό,τι αγάπησα χάθηκε μαζί με_τα_σπίτια То, что я любил, пропало вместе
που_ήταν καινούρια το_περασμένο καλοκαίρι с домами, которые были новыми
και_γκρέμισαν με_τον _ αέρα прошлым летом и обрушились
του_φθινόπωρου. ветром осени.

Κλειδί