Изучаем греческий язык с нуля! Μάθημα 22

Урок 22

Грамматика

В этом уроке мы познакомимся с некоторыми существительными мужского и женского рода, а также с возвратными, определенными и относительными местоимениями.

Существительные мужского рода на -ές

Существительные мужского рода на -ές во множественном числе имеют окончание -έδες: о καφές — οι καφέδες — кофе, о κεφτές — οι κεφτέδες — котлета, ο πουρές — οι πουρέδες — пюре, ο καναπές — οι καναπέδες — диван, ο λεκές — οι λεκέδες — пятно, ο τενεκές — οι τενεκέδες — жестянка, ο μεζές — οι μεζέδες — закуска, ο κουραμπιές — οι κουραμπιέδες — курабье, ο μενεξές — οι μενεξέδες — фиалка.

Существительные мужского рода на -ούς во множественном числе имеют окончание -ούδες: о παππούς — οι παππούδες — дедушка.

Таким же образом склоняются, но не имеют множественного числа слова: о νους — ум, разум, о Ιησούς — Иисус.

Существительные мужского рода на -έας во множественном числе имеют окончание -είς: о συγγραφέας — οι συγγραφείς — писатель, о γραμματέας — οι γραμματείς — секретарь, ο διερμηνέας — οι διερμηνείς — переводчик, ο τομέας — οι τομείς — область, ο ιερέας — οι ιερείς — священник, ο γονέας — οι γονείς — родитель, ο εισβολέας — οι εισβολείς — оккупант, ο εισαγγελέας — οι εισαγγελείς — прокурор, ο προβολέας — οι προβολείς — прожектор, ο κουρέας — οι κουρείς — парикмахер, ο δεκανέας — οι δεκανείς — капрал, ο διανομέας — οι διανομείς — рассыльный, ο υποβολέας — οι υποβολείς — суфлер.

Существительные женского рода на -ος склоняются так же, как существительные мужского рода на -ος. Просто нужно помнить, что они женского рода, и поэтому использовать артикль женского рода: η λεωφόρος — проспект, η δακτυλογράφος — машинистка, η παράγραφος — параграф, η είσοδος — вход, η έξοδος — выход, η άνοδος — подъем, η οδός — улица, η περίοδος — период, η έρημος — пустыня, η μέθοδος — метод, η επέτειος — юбилей, η ψήφος — избирательный голос.

Существительные женского рода на -ού во множественном числе имеют окончание -ούδες: η μαϊμού — οι μαϊμούδες — обезьяна, η αλεπού — οι αλεπούδες — лиса, η καβγατζού — οι καβγατζούδες — скандалистка, η υπναρού — οι υπναρούδες — соня, η γλωσσού — οι γλωσσούδες — болтушка, η φαγού — οι φαγούδες — обжора, η φωνακλού — οι φωνακλούδες — крикунья.

Некоторые существительные женского рода на -ά во множественном числе имеют окончание -άδες: η μαμά — οι μαμάδες — мама, η γιαγιά — οι γιαγιάδες — бабушка, η νταντά — οι νταντάδες — няня.

Возвратное местоимение

Возвратное местоимение «себя» имеет формы родительного и винительного падежа, и в зависимости от лица после него используются те или иные притяжательные местоимения.

Η λατρεία του εαυτού μου λεγεται εγωλατρεία. — Почитание самого себя называется себялюбием.

Έτσι που ζεις, κάνεις κακό του εαυτού σου. — Тем, как ты живешь, ты наносишь вред сам себе.

Σ’ αυτό που διάβασε αναγνώρισε την εικόνα του εαυτού του. — В том, что он прочитал, он узнал свой образ (=образ самого себя).

Θέλουμε να είμαστε κύριοι του ευατού/των εαυτών μας. — Мы хотим быть хозяевами сами себе (самих себя).

Είστε κύριος του εαυτού/των εαυτών σας. — Вы хозяин сам себе (=самого себя).

Έπαψαν να είναι κύριοι του ευατού/των εαυτών τους. — Они перестали быть хозяевами сами себе (=самих себя).

Δεν αναγνωρίζω τον εαυτό μου στον καθρέφτη. — Я не узнаю себя в зеркале.

Εσύ κοιτάζεις μόνο τον εαυτό σου. — Ты смотришь только на себя.

Η γυναίκα μου καπνίζει πολύ. Δεν σκέφτεται τον εαυτό της. — Моя жена много курит. Она не думает о себе.

Μερικές φορές μιλάμε με τον εαυτό/τους εαυτούς μας. — Иногда мы разговариваем сами с собой.

Δεν είναι εγωιστικό. Βάλτε τον εαυτό/τους εαυτούς σας στην θέση μου. — Это не эгоистично. Поставьте себя на мое место.

Ύστερα από ό,τι έγινε, πρέπει να ντρέπονται για τον εαυτό/τους εαυτούς τους. — После того, что случилось, они должны стыдиться самих себя.

Определенные местоимения

Определенное местоимение ίδιος, α, ο имеет значение «похожий, вылитый», когда употребляется без артикля, и значение «тот же самый, точно такой же, один и тот же, сам, лично», когда употребляется с артиклем. Склоняется оно также как прилагательные на -ος, -α, -ο и согласуется с существительным в роде, числе и падеже.

Αυτό το βιβλίο είναι ίδιο με το δικό μου. — Эта книга похожа на мою.

О Στέφανος είναι ίδιος о πατέρας του. — Стефанос — вылитый отец.

Σε ζήτησε η ίδια κυρία που σε είχε ζητήσει προχθές. — Тебя спрашивала та же самая дама, что спрашивала тебя и позавчера.

Έχει τον ίδιο χαρακτήρα με τον αδελφό του. — У него точно такой же характер, как и у его брата.

Μην λες συνέχεια τα ίδια πράγματα. — Не говори постоянно одно и то же.

Εγώ о ίδιος το έκανα. — Я сам это сделал.

Θέλω να δω τον ίδιο τον διευθυντή. — Я хочу увидеть лично директора.

Определенное местоимение μόνος, η, о, употребляемое с определенным артиклем, имеет значение «единственный». Определенное местоимение μόνος, η, ο/μοναχός, ή, ό, употребляемое вместе с притяжательными местоимениями, имеет значение «сам». Кроме того, определенное местоимение μόνος, η, о, употребляемое вместе с притяжательными местоимениями, может иметь значение «один». Оно склоняется так же как прилагательные на -ος, -η, -о.

Διαβάζω πάντα μόνος. — Я всегда читаю один.

Είναι о μόνος που με καταλαβαίνει. — Он единственный, кто меня понимает.

Τα παιδιά μαγείρεψαν το φαγητό τους μόνα/μοναχά τους. — Ребята приготовили еду сами.

Αλήθεια, το έραψες μόνη/μοναχή σου αυτό το ωραίο φόρεμα; — Правда, ты сама сшила это красивое платье?

Μην μας αφήνετε μόνους μας τα βράδια, φοβόμαστε. — Не оставляйте нас одних по вечерам, мы боимся.

Относительные местоимения

О άνθρωπος που/ο οποίος μου μίλησε ήταν ο δάσκαλός μου. — Человек, который со мной говорил, был моим учителем.

Η γυναίκα που/η οποία τηλεφώνησε ήταν η θεία μου. — Женщина, которая звонила, это моя тетя.

То παιδί που/το οποίο παίζει στον κήπο είναι ο γιος μου. — Ребенок, который играет в саду, — мой сын.

В тех случаях, когда местоимение о οποίος стояло бы в родительном падеже и имело бы значение «чей», при использовании местоимения που обязательно добавление притяжательного местоимения:

То παιδί του οποίου о πατέρας πέθανε είναι συμμαθητής μου. / Το παιδί που ο πατέρας του πέθανε είναι συμμαθητής μου. — Парень, чей отец умер, — мой одноклассник.

Οι φοιτήτριες τα βιβλία των οποίων αγόρασα μένουν εδώ. / Οι φοιτήτριες που αγόρασα τα βιβλία τους μένουν εδώ. — Студентки, чьи книги я купил, живут здесь.

Στην αριστερή του χούφτα έσφιγγε τον σουγιά που/τον οποίο είχε πάντα μαζί του. — В левой ладони он сжимал ножик, который всегда носил с собой.

Η μοναξιά που/την οποία ένιωθε ήταν κάτι πολύ συνηθισμένο. — Одиночество, которое он чувствовал, было очень привычным.

То βιβλίο που/το οποίο διάβασα την περασμένη εβδομάδα ήταν ωραίο. — Книга, которую я прочитал на прошлой неделе, была хорошей.

Οι φίλοι που/τους οποίους είδα χθες το βράδυ φεύγουν αύριο. — Друзья, которых я видел вчера вечером, уезжают завтра.

Συλλογίστηκε πως έπρεπε να του κάνει την παρατήρηση για τις βλαστήμιες που/τις οποίες έλεγε κάθε τόσο. — Он подумал, что должен сделать ему замечание по поводу ругательств, которыми он так и сыпал.

Σκέφτηκε τα διηγήματα που/τα οποία είχε γράψει. — Он подумал о рассказах, которые он написал.

Иногда местоимение που дублируется личным местоимением в винительном падеже:

Κατηφόριζε προς το σπίτι μαζί με κάποιον άλλον, που τον φώναξε περνώντας απ’ την αγορά. — Он спускался к дому вместе с кем-то другим, кого он позвал, проходя мимо базара.

Μιλούσαν μόνο για την φοβερή ιστορία που την άκουσαν χθες. — Они говорили только о страшной истории, которую услышали вчера.

Τότε πήρε το μάτι του το περιοδικό που το είχε ξεχάσει στην εταζέρα. — Тогда ему на глаза попался журнал, который он забыл на этажерке.

Σκέφτηκε τους ανθρώπους, που τους είχε επηρεάσει με κάποιον τρόπο ο τοίχος. — Он подумал о людях, на которых тем или иным образом повлияла стена.

Συλλογίστηκε τις σπουδές του που τις είχε αφήσει στην μέση. — Он подумал о своих занятиях, которые он бросил на середине.

Ψήσαμε τα χταπόδια, που τα φάγαμε μαζί μ’ ένα σωρό μεζέδες που ετοιμάσαμε από νωρίς. — Мы пожарили осьминогов, которых и съели вместе с кучей закусок, приготовленных заранее.

Местоимение που не используется с предлогами. С предлогами используется только местоимение о οποίος:

Η κοπέλα με την οποία έμεινα πέρσι έφυγε για σπουδές στην Αγγλία. — Девушка, с которой я жила в прошлом году, уехала учиться в Англию.

То τρένο με то οποίο ήρθαν είχε μισή ώρα καθυστέρηση. — Поезд, на котором они приехали, опоздал на полчаса.

Αυτές οι κάρτες από τις οποίες λείπουν τα γραμματόσημα, δεν θα φτάσουν πότε στον προορισμό τους. — Эти открытки, у которых отсутствуют марки, никогда не придут по месту назначения.

Η τράπεζα από την οποία παίρνουν τα χρήματα, είναι κληστή. — Банк, из которого они получают деньги, закрыт.

Πήρα το γράμμα στο οποίο μιλάς για το ταξίδι σου. — Я получил письмо, в котором ты говоришь о своем путешествии.

В тех случаях, когда местоимение о οποίος использовалось бы с предлогом σε и имело бы функцию косвенного дополнения, при использовании местоимения που добавляется личное местоимение в родительном падеже:

О γείτονας στον οποίο/που του έδωσες το κλειδί το έχασε. — Сосед, которому ты отдал ключ, потерял его.

Η κοπέλα στην οποία/που της χάρισες το βραχιόλι είναι όμορφη. — Девушка, которой ты подарил браслет, красивая.

То παιδί στο οποίο/που του έφεραν ένα παιχνίδι είναι άρρωστο. — Ребенок, которому принесли игрушку, болен.

Οι φίλοι στους οποίους/που τους στείλαμε την πρόσκληση δεν θα έρθουν. — Друзья, которым мы отправили приглашение, не приедут.

Теперь прочитайте несколько текстов и диалог. Вам помогут выражения, приведенные ниже.

Зрелища

Θεάματα

Αύριο ένας αξιόλογος θίασος θα ανεβάσει ένα από τα αγαπημένα μου θεατρικά έργα στο μεγαλύτερο θέατρο της πόλης μας. Ο ίδιος θίασος ήταν εδώ πριν από δύο χρόνια, και όποιος είδε το έργο που έπαιζε τότε είμαι σίγουρος πως θα τρέξει να βγάλει εισιτήριο, για να παρακολουθήσει μια από τις παραστάσεις του. Θα παίζουν οι ίδιοι ηθοποιοί, όπως τότε. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς έχουν τέτοιο ταλέντο, ώστε μπορούν να αποδώσουν πολύ καλά οποιονδήποτε ρόλο. Παίζουν κωμωδία, δράμα, ακόμη και αρχαία τραγωδία. Όση ώρα παρακολουθεί κανείς μια παράστασή τους, διαπιστώνει ότι δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους στον ρόλο τους. Θυμάμαι, μετά την πρεμιέρα, όλοι οι κριτικοί έγραψαν ότι ήταν πραγματικά μια τέλεια παράσταση. Ο κόσμος τους καταχειροκρότησε. Θα είναι μεγάλη απόλαυση για το θεατρόφιλο κοινό της πόλης μας να δει στην σκηνή αυτόν τον θίασο και πάλι.

Στο θέατρο

Στην Αθήνα υπάρχουν πολλά θέατρα, όπου μπορεί κανείς να παρακολουθήσει μια θεατρική παράσταση με κοινωνικό περιεχόμενο, κωμωδία, επιθεώρηση και αρχαία τραγωδία. Πολύ συχνά δίνονται και συναυλίες στους χώρους αυτούς ή σε άλλους χώρους από ελληνικά και ξένα συγκροτήματα. Τελευταία στην Ελλάδα άρχισαν να δημιουργούνται θέατρα και στις μεγάλες επαρχιακές πόλεις.

Κάθε καλοκαίρι μεγάλοι θίασοι περιοδεύουν στην Ελλάδα και δίνουν παραστάσεις κυρίως σε υπαίθρια θέατρα, σύγχρονα ή αρχαία, όπως της Επιδαύρου, της Δωδώνης και άλλα.

Ένα άλλο είδος θεάτρου, το θέατρο σκιών, ο Καραγκιόζης, βρίσκεται σε παρακμή.

— Τις λες, Ελένη, πάμε το Σάββατο στο αρχαίο θέατρο της Δωδώνης; Παίζει την Μήδεια του Ευριπίδη.

— Και βέβαια. Τέτοια ευκαιρία πού θα την ξαναβρούμε; Θα πάμε, όμως λίγο νωρίτερα. Θέλω να μου κάνεις μια μικρή ξενάγηση στο θέατρο και στον αρχαιλογικό χώρο. Πρώτη φορά πηγαίνω στην Δωδώνη.

— Να βγάλω εισιτήρια, γιατί τελευταία στιγμή ίσως να μην βρούμε.

— Να κλείσεις θέση στο πρώτο διάζωμα. Είναι λίγο ακριβότερα, αλλά καλύτερο. Πάρε σε παρακαλώ και κανένα πρόγραμμα, να δούμε τους συντελεστές της παράστασης και την υπόθεση του έργου.

То αρχαίο θέατρο

Σήμερα σώζονται πολλά αρχαία θέατρα. Σε πολύ καλή κατάσταση βρίσκονται τα θέατρα της Επιδαύρου και της Δωδώνης. Σ’ ένα αρχαίο θέατρο μπορούμε να διακρίνουμε τρία μέρη: το κοίλο, την ορχήστρα και την σκηνή.

То κοίλο ήταν ο χώρος των θεατών. Δύο οριζόντιες ζώνες το χώριζαν σε τρία τμήματα, τα διαζώματα. Οι θεατές κάθονταν στα εδώλια. Ανάμεσά στις κάθετες σκάλες δημιουργούνταν τμήματα σαν σφήνες που ονομάζονταν κερκίδες.

Η ορχήστρα ήταν κυκλικός χώρος ανάμεσα στο κοίλο και στην σκηνή. Είχε δύο εισόδους, τις παρόδους. Στο κέντρο της ορχήστρας υπήρχε βωμός του θεού Διονύσιου, η θυμέλη.

Η σκηνή ήταν υπερυψωμένη ξύλινη, αργότερα πέτρινη ή μαρμάρινη εξέδρα. Εκεί έπαιζαν οι ηθοποιοί.

Το θέατρο σκιών — Ο Καραγκιόζης

Ο Καραγκιόζης είναι «ο σούπερ σταρ» του λαϊκού ελληνικού θεάτρου σκιών. Αντιπροσωπεύει τον φτωχό και αμόρφωτο αλλά έξυπνο Έλληνα της τουρκοκρατίας και της μετατουρκοκρατικής ελληνικής ιστορίας. Εμφανίζεται πάντα κακομούτσουνος κι απεριποίητος. Είναι καμπούρης, κοντόσωμος, με μεγάλη μύτη, φαλακρός, με το ένα χέρι κολλημένο στο σώμα και με τ’ άλλο μεγάλο, με τρεις έως έξι αρθρώσεις, και με χοντροκομμένα πόδια, ξυπόλητος.

Πάντα κεφάτος, ζωηρός αλλά και τεμπέλης. Ζει σε μια καλύβα, απέναντι από το πολυτελές τούρκικο σεράι.

Τα πρόσωπα του θεάτρου σκιών είναι:

Ο Καραγκιόζης — λέξη τουρκικής προέλευσης (καράγκιοζ = μαύρα μάτια, μαυρομάτης). Προσωποποίηση της πονηριάς.

Ο Πασάς είναι φίλος του Καραγκιόζη.

Ο Βεληκέκας αντιπροσωπεύει τον χωροφύλακα των Τουρκών.

Ο Μπαρμπα-Γιώργος εμφανίζεται μετά το 1897.

Ο Σιορ-Αιονύσιος είναι ξεπεσμένος επτανήσιος αριστροκράτης.

Το Κολλητήρι είναι γιος του Καραγκιόζη.

Ο Σταύρακας είναι τύπος του μάγκα.

Ο Μορφονιός είναι ερωτίλος παρά την ασκήμια του.

Οι φιγούρες του Καραγκιόζη είναι από χοντρό χαρτόνι, με χαράγματα ή σκαλίσματα, για να γίνονται εμφανείς οι λεπτομέρειες. Συνήθως πάνω τους κολλάνε χρωματιστά φύλλα χαρτί, για να γίνονται πιο ωραίες, και προβάλλονται πάνω σε άσπρο πανί που φωτίζεται από πίσω. Ο καραγκιοζοπαίχτης κινεί επιδέξια τις φιγούρες. Στο δεξιό μέρος είναι η καλύβα του Καραγκιόζη και στα αριστερά το σεράι του Βεζίρη.

Το τσίρκο

Εκεί, στο τέλος σχεδόν της παραλίας, λίγο πριν από την στροφή του δρόμου, μία ή δύο φορές τον χρόνο κάτι ασυνήθιστο συμβαίνει. Φωνές, μουσικές, φώτα, γεμίζουν τον μεγάλο άδειο χώρο κοντά στο κολυμβητήριο. Κάποιο τσίρκο έχει έρθει στην πόλη μας για λίγες παραστάσεις.

Κάθε απόγευμα πολλά παιδιά φωνάζουν και γελάνε, με μπαμπάδες και μαμάδες, γιαγιάδες και παππούδες σπρώχνονται στην είσιδο για ένα εισιτήριο, μια θέση. Σε λίγο τα φώτα σβήνουν, οι φωνές σταματούν, οι προβολείς φωτίζουν την πίστα και το θέαμα αρχίζει. Ακροβάτες που δεν φοβούνται τον θάνατο, ζώα άγρια που τρομάζουν μικρούς και μεγάλους.

Τώρα βγαίνουν οι μαϊμούδες. Τι έξυπνες που είναι! Μια παριστάνει τον κουρέα και προσπαθεί να κουρέψει τις άλλες. Γέλια, χειροκροτήματα.

Στο διάλειμμα το μπαρ κάνει χρυσές δουλειές: καφέδες, πορτοκαλάδες, σάντουιτς. Όλοι διψούν ή πεινούν. Και το πρόγραμμα συνεχίζεται. Γυμνασμένα άλογα χορεύουν με τον ρυθμό μοντέρνων σκοπών. Να και οι κλόουν. Ο κόσμος γελά με τις τούμπες και τα αστεία τους.

Η ώρα περνά γρήγορα. Η παράσταση τελειώνει. Σε λίγες μέρες το τσίρκο θα φύγει. Όλα θα ερημώσουν πάλι. Ίσως του χρόνου ο ίδιος χώρος να ξαναζωντανέψει από ένα άλλο τσίρκο, που θα έρθει να σκορπίσει ευθυμία και ξενοιασιά για λίγες μέρες. Θα φύγει κι αυτό και θα αφήσει πίσω του μια γεύση από ένα διαφορετικό, μαγικό κόσμο.

Οι Ολυμπιακοί αγώνες

Οι αθλητές γυμνάζονται σκληρά, για να είναι έτοιμοι στους Ολυμπιακούς αγώνες του 2004. Οι προπονητές τους έχουν πολύ άγχος, αλλά φροντίζουν να μην το μεταδώσουν στους αθλητές.

Κάθε φορά έρχονται στο νου οι Ολυμπιακοί αγώνες, που ύστερα από αιώνες ξανάγιναν στην Αθήνα το 1896. Ήταν τότε που ο Έλληνας μαραθωνοδρόμος Σπύρος Λούης έμπαινε πρώτος νικητής στον Παναθηναϊκό στάδιο, ενώ ο λαός τον δόξαζε από τις κερκίδες και ζητοκραύγαζε.

Οι Ολυμπιακοί αγώνες του 2004 θα γίνουν στην Ελλάδα. Αθλητές απ’ όλο τον κόσμο θα λάβουν μέρος σ’ αυτή την γιορτή της ειρήνης. Η συμμετοχή των εθελοντών για την επιτυχία των αγώνων είναι σημαντική.

Слова

διαπιστώνω — убеждаться
θυμάμαι — помнить
η απόλαυση — наслаждение
επαρχιακός, ή, ό — провинциальный
η Επίδαυρος — Эпидавр (город на Пелопоннесе)
η Δωδώνη — Додона (город в Эпире)
η παρακμή — упадок
η Μήδεια — Медея
о Ευριπίδης — Еврипид
η ξενάγηση — экскурсия
η κατάσταση — состояние
διακρίνω — различать
το κοίλο — углубление
χωρίζω — разделять
το τμήμα — часть, сектор
η σφήνα — клин
ο βωμός/η θυμέλη — алтарь
ο θεός Διόνυσος — бог Дионис
αμόρφωτος, η, ο — необразованный
έξυπνος, η, ο — умный
η τουρκοκρατία — период турецкого владычества
μετατουρκοκρατικός, ή, ό — продолжающийся после периода турецкого владычества
εμφανίζομαι — появляться
κακομούτσουνος, η, о — некрасивый
απεριποίητος, η, о — неопрятный
καμπούρης, α, ικο — горбатый
κοντόσωμος, η, о — низкого роста
κολλημένος, η, о — приклеенный
έως — до
η άρθρωση — сустав
χοντροκομμένος, η, о — грубый
ξυπόλητος, η, о — босой
η καλύβα — хижина
το σεράι — сераль
η προέλευση — происхождение
μαυρομάτης, α, ικο — черноглазый
η πονηριά — хитрость
ο διοικητής — управляющий
ο χωροφύλακας — жандарм
ξεπεσμένος, η, ο — опустившийся
εφτανήσιος, α, ο — с Ионических островов
ο αριστοκράτης — аристократ
о τύπος — тип
о μάγκας — плут
о ερωτίλος — влюбчивый
η ασκήμια — уродство
η φιγούρα — фигура
το χαρτόνι — картон
το χάραγμα — насечка, надрез
το σκάλισμα — резьба
εμφανής, ής, ές — видный, заметный
η λεπτομέρεια — подробность
το φύλλο — лист
προβάλλομαι — показываться
το πανί — холст
φωτίζομαι — освещаться
κινώ — двигать
επιδέξια — искусно, умело
ο Βεζίρης — визирь
η στροφή — поворот
ασυνήθιστος, η, ο — необычный
το κολυμβητήριο — бассейн
σπρώχνομαι — толкаться
κουρεύω — стричь
χρυσός, ή, ό — золотой
γυμνασμένος, η, ο — тренированный
ο ρυθμός — ритм
ο σκοπός — мелодия
ερημώνω — опустеть
ξαναζωντανεύω — снова оживать
σκορπίζω — рассеивать
η ευθυμία — радость
η ξενοιασία — беззаботность
η γεύση — вкус
μαγικός, ή, ό — волшебный
οι Ολυμπιακοί αγώνες — Олимпийские игры
σκληρά — упорно
έτοιμος, η, ο — готовый
ο προπονητής — тренер
το άγχος — волнение
μεταδίνω — μετέδωσα — θα μεταδώσω — передавать
ο αθλητής — спортсмен
έρχομαι στο νου — приходить на ум
ο μαραθωνοδρόμος — марафонец
о νικητής — победитель
το Παναθηναϊκό στάδιο — Панафинайский стадион
δοξάζω — прославлять
ζητωκραυγάζω — кричать «ура»
λαμβάνω (έλαβα — θα λάβω) μέρος — принимать участие
η συμμετοχή — соучастие
ο εθελοντής — волонтер
η επιτυχία — удача

Зрелища

τα θεάματα — зрелища
το θέατρο — театр
το Κρατικό θέατρο — государственный театр
το λαϊκό θέατρο — народный театр
το υπαίθριο θέατρο — театр под открытым небом
το θέατρο σκιών — театр теней
η σκηνή — сцена
η Λυρική Σκηνή — Оперный театр
η αυλαία — занавес
ο εξώστης — ярус
το θεωρείο — балкон
η πλατεία — партер
η ορχήστρα — оркестр
η ζώνη, το διάζωμα — пояс, зона
οι κερκίδες — трибуна
η πάροδος — узкий проход
η εξέδρα — помост, эстрада
το εδώλιο — скамья
το καμαρίνι — гримерка
τα σκηνικά — декорации
το κοστούμι — костюм
ο προβολέας — прожектор
ο θίασος — труппа
το συγκρότημα — группа, труппа
ο ρόλος — роль
ο, η ηθοποιός — актер
ο συντελεστής — участник
о παίχτης — игрок
о πρωταγωνιστής — главный герой
η πρωταγωνίστρια — главная героиня
о, η σκηνοθέτης — режиссер
η ταξιθέτρια — билетерша
το πρόγραμμα — программа
το διάλειμμα — антракт
το θεατρικό έργο — пьеса
η υπόθεση του έργου — сюжет
το κοινωνικό περιεχόμενο — социальное содержание
η πρεμιέρα — премьера
η παράσταση — спектакль
η εκδήλωση — презентация
η έκθηση — выставка
το δράμα — драма
η τραγωδία — трагедия
η κωμωδία — комедия
η σατίρα/η επιθεώρηση — сатира
η όπερα — опера
το χορόδραμα/το μπαλέτο — балет
η συναυλία/το κοντσέρτο — концерт
η περιοδεία — гастроли
το τσίρκο — цирк
η πίστα — арена
ο ακροβάτης — акробат
ο μίμος — мим
ο παλιάτσος / κλόουν — клоун
ο θηριοδαμαστής — укротитель
ο σχοινοβάτης — канатоходец
αξιόλογος, η, ο — достойный
τέλειος, α, ο — совершенный
διάσημος, η, ο — знаменитый
ταλαντούχος, α, ο — талантливый
δημοφιλής, ής, ές — популярный
απαιτητικός, ή, ο — требовательный
θεατρόφιλος, η, ο — театрал
οριζόντιος, α, ο — горизонтальный
κάθετος, η, ο — перпендикулярный
κυκλικός, ή, ό — кругообразный
υπερυψωμένος, η, ο — находящийся на возвышенности
ξύλινος, η, о — деревянный
πέτρινος, η, о — каменный
μαρμάρινος, η, о — мраморный
πολυτελής, ής, ές — роскошный
ανεβάζω έργο — ставить пьесу
παίζω — играть
παριστάνω — παράστησα — θα παραστησω — представлять, изображать, играть роль
στήνω — ставить
σκηνοθετώ — режиссировать
υποκρίνομαι — изображать
ερμηνεύω τον ρόλο — играть роль
βγαίνω στην σκηνή — выходить на сцену
βγάζω εισιτήριο — доставать билет
κλείνω θέση — бронировать место
παρακολουθώ — посещать, смотреть
αποδίνω — απέδωσα — θα αποδώσω — передавать
(κατα)χειροκροτώ — аплодировать
τα χειροκροτήματα — аплодисменты
επιδοκιμάζω — одобрять
αποδοκιμάζω — порицать
σφυρίζω — свистеть
περιοδεύω — гастролировать
αντιπροσωπεύω — олицетворять
η προσωποίηση — олицетворение
το κοινό — публика
ο υποβολέας — суфлер
ο κριτικός — критик
το ταλέντο — талант
η ταινία/το φιλμ — фильм

Расскажите о ваших любимых зрелищах. Опишите подробно ваш поход в театр, цирк, на концерт или в кино.

Упражнения

I. Поставьте существительные, данные в скобках, в правильной форме.

1. Δεν θέλει να θυμάται αυτή της ζωής του. (η περίοδος)
2. Κανείς δεν τις θέλει στην παρέα του, γιατί είναι . (η φωνακλού)
3. Γράψτε μια έκθεση, όχι μικρότερη από τρεις . (η παράγαρφος)
4. Θα αλλάξω μόνος μου το ύφασμα . (ο καναπές)
5. Αγαπούν πολύ τους. (ο παππούς)

6. Μεγαλώνει με τις δύο του. (η γιαγιά)
7. Πες μου μερικά ονόματα Ελλήνων . (ο συγγραφέας)
8. Ξύπνα, . Είναι μεσημέρι πια. (η υπναρού)
9. Σήμερα θα φάμε με . (ο κεφτές, ο πουρές)
10. Η ομιλία κράτησε πολλές ώρες. (ο εισαγγελέας)

II. Заполните пропуски правильными формами местоимений ίδιος, εαυτού, μόνος (μοναχός).

1. Είναι πολύ μικρός ακόμη και δεν τρώει του.
2. η μαμά της είναι.
3. Άλλαξε τόσο πολύ, που και δεν αναγνωρίζει της.
4. Θέλω να φτιάξω μου την ζωή μου.
5. Μην χρησιμοποιείς συνεχώς λέξεις.

6. Φορά πάντα καπέλο, χειμώνα καλοκαίρι.
7. σου το αποφάσισες. Εγώ δεν έχω καμιά ευθύνη.
8. Αυτό το παλτό είναι με το δικό μου.
9. Κανείς δεν μπορεί να πει ότι ξέρει καλά του.
10. Πηγαίνουν πάντα τους εκδρομές.

III. Заполните пропуски относительными местоимениями о οποίος, που.

1. О μανάβης είναι στην γωνία, έχει ωραία φρούτα.
2. Ο τρόπος με μιλούσε ήταν άσχημος.
3. Το κορίτσι βλέπω στην πόρτα είναι όμορφο.
4. Είδα γυναίκες περνούσαν στον δρόμο.
5. Ο φίλος με έφαγα χτες το βράδυ ήταν Άγγλος.

6. Ο κύριος γνώρισα, ήταν Ιταλός.
7. Το μάθημα έκανα χτες, ήταν ενδιαφέρον.
8. Τα αυτοκίνητα προτιμώ, είναι γερμανικά.
9. Εκείνο το σπίτι, ο κήπος () έχει πολλά λουλούδια, είναι του θείου μου.
10. Ο δικηγόρος, την γυναίκα () γνώρισα χθες, είναι πολύ γνωστός.

IV. Фонетическая тренировка. Прочитайте небольшое стихотворение Одиссеаса Элитиса. Обращайте внимание на слитное произнесение слов (_).