Изучаем греческий язык с нуля! Μάθημα 17

Урок 17

Повелительное наклонение совершенного и несовершенного вида

В этом уроке мы познакомимся с повелительным наклонением совершенного и несовершенного вида глаголов обоих спряжений.

Повелительное наклонение несовершенного вида у глаголов первого спряжения образуется с помощью добавления к основе настоящего времени окончаний -ε для единственного числа и -ετε для множественного числа. Ударение переносится на третий слог от конца (если он есть). В качестве повелительного наклонения могут также использоваться формы несовершенного вида второго лица единственного и множественного числа с частицей να. Они выражают более вежливую просьбу.

Повелительное наклонение несовершенного вида глаголов первого спряжения

Если нужно образовать отрицательную форму, то используется форма с частицей να и между ней и глаголом ставится частица μην. При этом сама частица να может опускаться.

Повелительное наклонение несовершенного вида у глаголов второго спряжения первой группы образуется с помощью добавления к основе настоящего времени окончаний -α для единственного числа (ударение ставится на второй слог от конца) и -άτε для множественного числа. Также используются формы несовершенного вида второго лица единственного и множественного числа с частицей να.

Повелительное наклонение несовершенного вида глаголов второго спряжения первой группы

В качестве повелительного наклонения несовершенного вида у глаголов второго спряжения второй группы используются формы несовершенного вида второго лица единственного и множественного числа с частицей να. Во множественном числе частица να может опускаться.

Повелительное наклонение несовершенного вида глаголов второго спряжения второй группы

Правила образования отрицательных форм у глаголов второго спряжения такие же, как у глаголов первого спряжения.

Повелительное наклонение совершенного вида у глаголов обоих спряжений образуется с помощью добавления к основе аориста окончаний -ε в единственном числе и -τε во множественном числе. В единственном числе ударение ставится на третий слог от конца (если он есть), во множественном — на второй слог от конца. Также используются формы совершенного вида второго лица единственного и множественного числа с частицей να. Отрицательные формы образуются также как у несовершенного вида.

Повелительное наклонение совершенного вида

Часто у глаголов второго спряжения первой группы во втором лице единственного числа вместо повелительного наклонения совершенного вида используется повелительное наклонение несовершенного вида:

Πέρνα (πέρασε) από το σπίτι μου όταν τελειώσεις. — Заскочи ко мне домой, когда закончишь.

Ρώτα (ρώτησε) εκείνον τον κύριο στην στάση. — Спроси того господина на остановке.

Повелительное наклонение совершенного вида неправильных глаголов

Повелительное наклонение и личные местоимения

Личные местоимения следуют за глаголами в повелительном наклонении, вначале местоимение в родительном падеже, потом местоимение в винительном падеже:

Πέτρο, διάβασε τα νέα στην μητέρα σου. — Πέτρο, διάβασέ της τα. — Петр, прочитай новости своей маме. — Прочитай ей их.

Μαρία, στείλε το γράμμα στον φίλο σου. — Μαρία, στείλ’ του το. — Мария, пошли письмо своему другу. — Мария, пошли ему его.

Во втором лице единственного числа иногда выпадает -ε: στείλε το → στειλ’ το, φέρε την → φέρ’ την, αγόρασέ το → αγόρασ’ το, στείλε τού το → στείλ’ του το, φέρε τους τα → φέρ’ τους τα.

Так как личные местоимения не несут на себе ударения, а ударение не может стоять дальше третьего слога от конца, то их присутствие влечет за собой появление дополнительного ударения: φώναξέ τον, άνοιξέ την, στείλε μού το, φέρε μάς τες.

Выбор совершенного или несовершенного вида у повелительного наклонения зависит от тех же обстоятельств, которые были представлены для будущего времени и форм глаголов с частицей να.

Теперь прочитайте несколько диалогов и текст. Вам помогут выражения, приведенные ниже.

Гостиница

Στο ξενοδοχείο1

— Χαίρετε, είμαι ο κύριος Παυλίδης. Έκλεισα ένα μονόκλινο δωμάτιο χθες.
— Α, μάλιστα. Έχουμε δωμάτια στο πρώτο πάτωμα, στο δεύτερο και στο τρίτο. Σε ποιο πάτωμα προτιμάτε;
— Δώστε μου αυτό που είναι στο τρίτο. Έχουν όλα ντους και τηλέφωνο;
— Ασφαλώς έχουν. Αφήστε τις αποσκευές σας, θα σας τις φέρει ο υπάλληλος του ξενοδοχείου. Δώστε μου, παρακαλώ, την ταυτότητα ή το διαβατήριό σας.
— Ορίστε η ταυτότητά μου.
— Πάρτε το κλειδί του δωματίου σας. Είναι το 305.
— Ευχαριστώ. Ίσως με ζητήσει κάποιος κύριος. Καλέστε με, σας παρακαλώ, αμέσως. Περιμένω και ένα τηλεγράφημα από το εξωτερικό. Σας παρακαλώ, στείλτε μού το στο δωμάτιό μου.
— Εντάξει, κύριε. Μην περιμένετε το ασανσέρ. Δεν λειτουργεί. Σας παρακαλώ, πηγαίνετε από τις σκάλες.
— Α, όταν έρθουν οι βραδινές εφημερίδες, στείλτε μου μία. Πού μπορώ να πιω κάτι;
— Στο μπαρ του ξενοδοχείου μας, στον ημιώροφο, ή πείτε να σας φέρουν κάτι στο δωμάτιό σας.
— Ευχαριστώ.

Στο ξενοδοχείο2

— Θα ήθελα ένα δίκλινο για το σαββατοκύριακο, με μπάνιο και πρωινό.
— Μισό λεπτό, να κοιτάξω. Ναι, υπάρχει ένα στον δεύτερο όροφο με θέα στην λίμνη. Είναι το 209.
— Εντάξει, ευχαριστώ πολύ.
— Αφήστε το διαβατήριό σας. Ορίστε και το κλειδί σας.
— Ευχαριστώ.
— Παρακαλώ.

Το ξενοδοχείο

Την τελευταία φορά που ήμουν στην Αθήνα, έμεινα στο ξενοδοχείο της Μεγάλης Βρετανίας. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα και τα πιο πολυτελή ξενοδοχεία στην Αθήνα. Έχει μερικές εκατοντάδες δωμάτια. Οι πελάτες του ξενοδοχείου έχουν στη διάθεσή τους ένα ωραίο εστιατόριο, σαλόνια, καπνηστήρια και αναγνωστήρια. Κάθε δωμάτιο έχει τηλέφωνο, ξεχωριστό λουτρό ή ντους. Υπάρχουν ανεμιστήρες και κεντρική θέρμανση παντού. Ακόμη και στα μικρά ξενοδοχεία συνήθως όλα τα δωμάτια έχουν τρεχούμενο ζεστό και κρύο νερό. Στον προθάλαμο του ξενοδοχείου οι ταξιδιώτες παίρνουν κάθε είδους πληροφορίες απ’ τους υπαλλήλους. Είναι έτοιμοι πάντοτε να σας βοηθήσουν, όταν δεν ξέρετε την πόλη. Θα σας πούνε πού να πάτε και τι να δείτε. Αν επιθυμείτε, μπορούν να σας κλείσουν θέση στην όπερα ή στο θέατρο, και φροντίζουν να σας κάνουν την διαμονή σας ευχάριστη. Μόλις φτάσαμε με την γυναίκα μου, πήγαμε στη ρισέψν του ξενοδοχείου και κλείσαμε ένα δωμάτιο. Ο υπάλληλος είπε στον μικρό τον αριθμό μας και μου έδωσε το κλειδί. Ανεβήκαμε με το ασανσέρ στο τρίτο πάτωμα και βρήκαμε το δωμάτιό μας, που ήταν στο τέρμα ενός μεγάλου διαδρόμου. Ήταν ένα πολύ φωτεινό και άνετο δωμάτιο με ωραία θέα.

Κλείνω δωμάτιο στο ξενοδοχείο

— Πάρτε παρακαλώ τις αποσκευές μου και φωνάξτε ένα ταξί. Ευχαριστώ. Ξενοδοχείο Μεγάλης Βρετανίας.
— Εδώ είναι το ξενοδοχείο σας, κύριε.
— Τι οφείλω;
— Δεκαοκτώ ευρώ.
— Ορίστε.
— Ευχαριστώ. Να φέρω τα πράγματά σας μέσα;
— Ναι. Πού είναι οι πληροφορίες;
— Δεξιά σας.
— Καλημέρα σας. Έχετε παρακαλώ ένα δίκλινο δωμάτιο με λουτρό;
— Νομίζω ότι όλα τα δωμάτια είναι πιασμένα. Μια στιγμή όμως να δω, μήπως μπορούμε να σας τακτοποιήσουμε κάπου. Θα μείνετε πολύ;
— Καμιά βδομάδα, ίσως και περισσότερο.
— Ναι, έχω ένα δωμάτιο με λουτρό στο τρίτο πάτωμα.
— Πόσο κάνει;
— Εκατόν ευρώ την ημέρα.
— Πολύ καλά. Θα το κρατήσουμε.
— Έχετε την καλοσύνη να συμπληρώσετε αυτό το έντυπο;
— Για να δω. Όνομα και επώνυμον, όνομα πατρός, υπηκοότης, μόνιμος διεύθυνσις, επάγγελμα, έτος και ημερομηνεία γεννήσεως, υπογραφή. Ορίστε.
— Ευχαριστώ πάρα πολύ. Ορίστε το κλειδί σας. Αριθμός τριακόσια επτά. Ο μικρός θα σας ανεβάσει με τον ανελκυστήρα. Θα σας φέρουν πάνω τις αποσκευές σας σε λίγα λεπτά.
— Μπορούμε να έχουμε το πρωινό μας στο δωμάτιο;
— Βεβαίως. Χτυπήστε το κουδούνι το πρωί και το γκαρσόνι θα σας φέρει τον κατάλογο να παραγγείλετε.
— Ωραία.

Слова

το ξενοδοχείο — гостиница
ξενοδοχείο πολυτέλειας — гостиница-люкс
ξενοδοχείο πρώτης κατηγορίας — пятизвездочная гостиница
ο ξενοδόχος — хозяин гостиницы
η καμαριέρα — горничная
о πελάτης — клиент
η πελάτισσα — клиентка
το νούμερο — номер
κλείνω — бронировать
το μονόκλινο — одноместный
το δίκλινο — двухместный
το τρίκλινο — трехместный
το ντους — душ
ασφαλώς — разумеется
οι αποσκευές — багаж
η βαλίτσα — чемодан
τα πράγματα — вещи
η σακούλα — пакет
ο υπάλληλος — служащий
η ταυτότητα — удостоверение личности
το διαβατήριο — паспорт
το κλειδί — ключ
το τηλεγράφημα — телеграмма
λειτουργώ — работать
ο ημιώροφος — мезонин
θα ήθελα — я бы хотел
το πρωινό — завтрак
το τασάκι, η σταχτοθήκη — пепельница
το καλοριφέρ — радиатор
ο κλειματισμός — кондиционер
η αίθουσα κλειματίζεται — в помещении работает кондиционер

Придумайте свои диалоги на тему «Гостиница».

Упражнения

I. Поставьте глаголы, данные в скобках, в повелительном наклонении совершенного или несовершенного вида.

1. Μαρία, τα σεντόνια σου συχνά. (αλλάζω)
2. Παιδιά, γράμματα κάθε βδομάδα. (στέλνω)
3. Κώστα, το δέμα καλά, να μην ανοίξει. (δένω)
4. Παιδιά, το δωμάτιο κάθε μέρα. (σκουπίζω)
5. τις βαλίτσες σας εδώ, κύριε. (αφήνω)

6. Φίλοι μου, μας τα νέα σας τακτικά. (γράφω)
7. Κυρία, του άδεια να φύγει, γιατί είναι άρρωστος. (δίνω)
8. Αντρέα, σε παρακαλώ, μου τα λουλούδια καθημερινά. (ποτίζω)
9. Παρακαλώ, μου το πρωινό αύριο στις 8.00. (φέρω)
10. Παιδιά, τον πατέρα σας. Τον ζητούν. (φωνάζω)

II. Сделайте предложения отрицательными.

1. Άνοιξε το παράθυρο.
   
2. Κλείστε την πόρτα.
   
3. Μάζεψε τα πιάτα.
   
4. Βάψτε το δωμάτιό σας με χτυπητά χρώματα.
   
5. Παίξτε μου ξανά αυτό το τραγούδι.
   

6. Παίξε στον κήπο.
   
7. Άφησε τα πράγματά σου εδώ.
   
8. Άναψε το φως.
   
9. Διώξε τον σκύλο.
   
10. Κόψτε λουλούδια από τον κήπο.
    

III. Перепишите предложения, заменив существительные личными местоимениями.

1. Μαρία, φέρε στην μητέρα σου τα γυαλιά.
   
2. Παιδιά, αγοράστε τα δώρα για τους φίλους σας σήμερα.
   
3. Δώστε την ταυτότητά σας στον υπάλληλο.
   
4. Μην γράψετε τα άσχημα νέα στους γονείς σας.
   
5. Μην στείλεις τις βαλίτσες σου στην μητέρα σου.
   

6. Κώστα, άνοιξε την τηλεόραση.
   
7. Άννα, σκούπισε τα χέρια σου.
   
8. Αντώνη, κλείσε το παράθυρο.
   
9. Σβήστε το φως.
   
10. Πέτρο, μην περιμένεις τον πατέρα σου.
    

IV. Сделайте предложения отрицательными.

1. Γράψε μού το.
   
2. Δώσε τού την.
   
3. Στείλτε τούς τα.
   
4. Αγόρασέ μου την.
   
5. Δίδαξέ μου τα.
   

6. Φέρτε τής τον.
   
7. Ράψε τού το.
   
8. Ετοίμασέ της την.
   
9. Μαγείρεψέ μας τα.
   
10. Φύλαξέ μας τα.
    

V. Фонетическая тренировка. Прочитайте стихотворение Константиноса Кавафиса. Обращайте внимание на слитное произнесение слов (_).