Урок 32

W Krakowie / В Кракове

1.	—	Nasz pociąg spóźnił się o czterdzieści pięć minut. Zamiast o dwunastej, przyjechaliśmy za piętnaście pierwsza.
2.	—	Musimy zapytać kogoś o najbliższy hotel.
3.	—	O parę kroków stąd jest hotel „Europejski”. Zaprowadzę was.
W recepcji
4.	—	Czy są wolne pokoje?
5.	—	Jakie pokoje państwo sobie życzą?
6.	—	Dla nas proszę jeden pokój dwuosobowy.
7.	—	A dla nas jeden trzyosobowy.
8.	—	Na pierwszym piętrze mamy jeszcze jeden pokój dwuosobowy, ale wszystkie pokoje trzyosobowe są zajęte. Mogę dać panom tylko pokój czteroosobowy. Będzie kosztować o 20 złotych drożej.
9.	—	Jaka jest cena pokoju czteroosobowego?
10.	—	110 (sto dziesięć) złotych za dobę. Doba hotelowa, jak państwo wiedzą, trwa od godziny osiemnastej do osiemnastej.
11.	—	A ile my płacimy za pokój?
12.	—	70 (siedemdziesiąt) złotych. Proszę wypełnić te formularze! Czy mogę prosić o dowody osobiste?
13.	—	My dwoje jesteśmy z zagranicy. Mamy paszporty zagraniczne.
14.	—	W takim razie niech państwo będą łaskawi wypełnić ten formularz.
15.	—	Olu, którego mamy dzisiaj? Nie wiem, jaką datę wpisać.
16.	—	Dziś jest już 21 lipca.
17.	—	Na jak długo zamawiają państwo pokoje?
18.	—	Na razie na cztery dni.
19.	—	Gdy tylko będzie wolny pokój trzyosobowy, natychmiast panów zawiadomię. Proszę klucze. Numer pokoju pań 116. Pokój panów jest na drugim piętrze, numer 231. Portier zaprowadzi państwa na górę. Życzę państwu dobrej nocy.
20.	—	Dobranoc panu!
Śniadanie
21.	—	Maryjko, po co wracasz na górę?
22.	—	Po portmonetkę. Zostawiłam pieniądze w pokoju.
23.	—	A ja pójdę po płaszcz. Dziś jest chłodny ranek.
24.	—	Przecież nie będziemy na razie wychodzili z hotelu.
25.	—	Sądziłem, że pójdziemy na śniadanie do baru mlecznego.
26.	—	Możemy zjeść śniadanie w hotelu. Tu jest restauracja.
Przy stole
27.		Kelner: — Słucham państwa.
28.	—	Prosimy bułki, masło, dla mnie dwa jajka na miękko.
29.	—	A dla mnie porcję jajecznicy.
30.	—	Czy można dostać gotowane mleko?
31.	—	Owszem, jest mleko, kawa, kakao, herbata.
32.	—	Dla mnie proszę kawę.
33.	—	A dla pani mleko?
34.	—	Tak.
35.	—	A co panowie zamawiają?
36.	—	Trzy porcje wędliny, dżem śliwkowy i trzy szklanki herbaty. (Po chwili wraca kelner)
37.	—	Pan się pomylił! Zamiast zamówionej przez nas wędliny przyniósł pan ser.
38.	—	A dla mnie zamiast kawy — kakao.
39.	—	Bardzo państwa przepraszam, pomyliłem się. To śniadanie zamawiali tamci panowie.
* * *
40.	—	Mam wrażenie, że wkrótce zacznie padać deszcz. Spójrzcie, jak się chmurzy!
41.	—	Co, ty znów boisz się deszczu?
42.	—	Nie, tylko przypominam wam, żebyście wzięli płaszcze nieprzemakalne.
43.	—	Zamiast chodzić po mieście, możemy dziś zwiedzać muzea.
44.	—	Czy Wawel jest otwarty dla zwiedzających we wszystkie dni?
45.	—	We wszystkie dni prócz poniedziałków.
46.	—	A ów słynny ołtarz Wita Stwosza w kościele Mariackim można obejrzeć o każdej porze dnia?
47.	—	Tak. Kościół Mariacki jest otwarty przez cały dzień.
48.	—	Chodźmy już! Zawołaj kelnera! Uregulujemy rachunek.

Humor

Gość do portiera w hotelu:
— Jaka tu jest cena pokojów?
— 250 złotych na pierwszym piętrze, 220 zł na drugim, 200 zł na trzecim, 160 zł na czwartym, 120 zł na piątym, 100 zł na szóstym i 80 na siódmym piętrze.
— Dziękuję panu, ale ten budynek jest dla mnie za niski.

Словарь

Комментарий

1., 2. и др. Повторяем случаи употребления конструкции: о + вин. пад., добавляя некоторые новые сочетания:

Эта же конструкция выступает в оборотах со сравнительной степенью прилагательных и наречий:

13. Числительные dwoje, troje, czworo и т.д. употребляются в польском языке немного иначе, чем в русском. В сочетании с личными местоимениями и существительными, обозначающими лиц, они употребляются только тогда, когда в данной группе лиц есть женщины (девушки) и мужчины (при числительном dwoje, конечно, женщина (девушка) и мужчина).

В том случае, когда речь идет только о мужчинах, эти числительные не употребляются. Русским сочетаниям „двое мужчин, трое рабочих, пятеро солдат и др.” соответствуют в польском языке сочетания с другими числительными (о них см. урок 35).

Числительные dwoje, troje и т.д. употребляются со словом dzieci (дети) и с существительными, обозначающими детенышей животных и птиц:

а также с существительными, обозначающими натуральные пары предметов, и с некоторыми словами, не имеющими ед. числа (последняя группа очень ограничена; русским собирательным числительным в этих случаях чаще всего соответствуют в польском языке сочетания со словом para):

В косвенных падежах этих числительных прибавляется суффикс -g- и падежное окончание (по типу существительных среднего рода):

и т.д. (см. таблицу)

31. В отличие от других существительных на -о иностранного происхождения, склоняющихся в польском языке (напр.: kino, biuro, palto), слово kakao не склоняется.

37., 38., 43. Известный вам уже предлог zamiast сочетается как с существительными (в род. пад.), так и с инфинитивом:

39. Вы знаете, что слово państwo имеет два значения:

1) форма обращения к женщине(-ам) и мужчине(-ам)
2) государство.

Но в каждом из этих значений оно характеризуется разными грамматическими признаками:

43. Слова с окончанием -um (ср. род) не склоняются лишь в ед. ч.

и т.д. (см. таблицу)

46. Слово kościół является единственным примером, где чередуются три гласных звука — ó : о : е

kościół, род. kościoła, пр. kościele

Упражнения

I. Ответьте на следующие вопросы:

1. О ile minut spóźnił się pociąg do Krakowa?
   
2. Czy nasi znajomi przyjechali do Krakowa przed północą, czy po północy?
   
3. Gdzie się zamawia pokoje hotelowe?
   
4. O ile drożej kosztuje pokój czteroosobowy od pokoju trzyosobowego?
   

5. Od której godziny do której trwa w Polsce doba hotelowa?
   
6. Czy Polacy w kraju mają paszporty, czy dowody osobiste?
   
7. Kto ma paszporty?
   
8. Którego dnia nasi znajomi przyjechali do Krakowa?
   

II. Вставьте нужные предлоги и прибавьте окончания:

1. Maryjka wróciła (portmonetka), ponieważ zostawiła pieniądze (pokój).
   
2. Urzędnik w hotelu prosi gości (dowody osobiste).
   
3. Muszę zapytać (najbliższy hotel).
   
4. Pójdziemy (śniadanie, bar mleczny).
   

5. Przyjechaliśmy do Warszawy (rok).
   
6. Przebywam w Krakowie (1 maja).
   
7. Wszystkie pokoje zostały zajęte (cudzoziemcy).
   
8. W Krakowie pójdziemy (muzea i kościoły).
   

III. Приведите обороты:

1. Как надо обратиться к женщине (мужчине, женщинам, мужчинам, женщинам и мужчинам) с просьбой, вопросом и т.п.?
   
2. Что вы скажете, если случайно толкнули в автобусе, трамвае и т. п. женщину (несколько женщин), мужчину (неск. мужчин), женщину и мужчину?
   
3. Как вы поблагодарите, если женщина (неск. женщин), мужчина (неск. мужчин), женщина и мужчина оказали вам услугу?
   
4. Приведите вежливые формы приветствия: утром, вечером (к женщине (к неск. женщинам), мужчине (неск. мужчинам), женщине и мужчине)?
   
5. Что вы скажете, прощаясь с женщиной(-ами), мужчиной(-ами), женщиной и мужчиной днем, поздним вечером?